Korozyon Hakkında
Metallerin çoğu tabiatta bileşik halinde bulunurlar. Bileşiklerin değişikliğe uğratılması ile metal veya alaşımlar elde edilir. Bunun için de enerji, bilgi ve mal¬zeme gerekir. Metallerin bulundukları ortamın elemanları ile reaksiyona gire- rek önce iyonik hale sonra ortamdaki başka elementlerle birleşerek tabiattaki ilk bileşik hallerine dönmeye çalışmaları neticesi, fiziksel, kimyasal, mekanik veya elektriksel özellikleri istenmeyen değişikliklere uğrarlar. Bu bozulma reaksiyonuna korozyon denir. Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulunduğu ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, hariçten enerji ver-meye gerek olmadan tabii olarak mey¬dana gelen bir olaydır. Korozyon nedeni ile, malzeme, enerji, emek, bilgi ve ürün kaybının hesabı tahminlere sığmayacak kadar büyüktür. Korozyonun sebep olduğu maddi kayıplar yanında, çevreyi kirleten ve insan hayatını tehlikeye sokan bir değişim olduğu da unutulmamalıdır. Ülkemizin korozyondan dolayı yıllık malzeme kaybı ( Ürün hariç ) milli gelirin %4-5'i kadardır. (Tubitak-Prof.Dr. Ali F.Çakır.)
KOROZYON NASIL MEYDANA GELİR
Korozyon, birbiri ile elektriksel ve
elektrolitik teması olan ve aralarında po¬tansiyel farkı oluşabilen metalik iki bölge veya nokta arasında oluşur. Bu bölge veya noktalardan potansiyel farkı daha asil olanın yüzeyinde katodik reaksiyon oluşur.
Potansiyel farkının oluşum nedenleri şu şekilde gruplandırılabilir.
1. Metalin veya alaşımın kendi bünyesindeki yapısal, kimyasal, mekanik veya ısıl farklılıklar gösteren bölgeleri arasında potansiyel farkı oluşabilir.
2. İki ayrı metal veya alaşımın teması sonucu potansiyel farkı oluşur.
3. Ortama bağlı olarak metal üzerinde potansiyel farklılıkları oluşabilir.
Sulu ortamda elektron alış-verişi ile gelişen oksidasyon (elektron ver¬me) ve redüksiyon (elektron alma) reaksiyonlarına elektrokimyasal reak¬siyonlar denir. Su içinde, atmosferde ve toprak altında meydana gelen tüm reak¬siyonlar elektrokimyasal reaksiyonlardır. Toprak içindeki metalik yapılar yüzey¬lerindeki su filmi ve bunun içindeki çözünmüş oksijenin etkisi ile korozyona uğrarlar. Killi toprakta su ve oksijen gibi korozif öğelerin metal yüzeyine erişmesi, gözenek az olduğundan zordur.
Çakıllı ve iri taneli toprakta ise taneler arası hava ve su ile dolabilir.
Bu tip topraklar bol oksijen ihtiva ederler. Hem killi hem de iri taneli zeminden geçen boru parçasının killi bölgedeki kısmı anot olarak davranır ve korozyona uğrar, iri taneli zeminden geçen bölümü de katot olarak davranır. Toprak altındaki korozyona etki eden faktörler, toprağın kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri¬dir. Toprak altı korozyondan korunmada, toprağın özelliklerini değiştirerek korozyonu önlemek pratik ve ekonomik bir yöntem değildir. Buna rağmen bazen hendek içinde boruyu çevreleyecek biçimde belirli özelliklerde temiz kum kullanılmaktadır. Boruların kaplanmaları da korozyondan korunma tedbirlerindendir. Ancak en etkili ve ucuz önlem, tecrit ile birlikte katodik koruma uygulamasıdır.